Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan The Economist mecmuası için makale

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kaleme aldığı makale şöyle:

“Ukrayna’daki savaş, kurallar temelinde işleyen milletlerarası nizam, büyük güç rekabeti ve Avro-Atlantik güvenliği konusundaki yaygın inanışlara meydan okudu. Yaşanan süreç birebir vakitte tarihin en büyük askeri ittifakı olan NATO’yu yine ayağa kaldırdı.

Türkiye 70 yıldır NATO’nun gururlu ve vazgeçilmez bir üyesi olmuştur. Ülkemiz, özgürlük ve demokrasiyi savunmak için Kore’ye asker göndermesinin akabinde 1952 yılında ittifaka katılmıştır. Soğuk Savaş devrinde ve sonrasında Türkiye, Ortadoğu, Kafkasya ve Karadeniz bölgelerinde istikrar sağlayıcı ve olumlu bir aktör olmuştur. Türk askeri de NATO vazifeleri kapsamında Kosova’dan Afganistan’a kadar dünyanın birçok bölgesine gitmiştir.

Tıpkı vakitte ülkemiz savunma sanayiine milyarlarca dolar yatırım yaparak savunma kapasitesini güçlendirmiştir. Bu ek kapasite sayesinde ortaya konan eserler Ukrayna’nın da içinde olduğu farklı savaş bölgelerinde değerli tesirler yaratmıştır.

Türkiye’nin bu artan kapasitesi NATO’nun dayanıklılığına ve gücüne katkı sunmuştur. Ortaklarımız Türkiye’nin, NATO’nun kolektif güvenlik misyonuna sunduğu katkıyı her vakit takdir etseler de kendi güvenlikleri tehdit altında olmadığı vakitlerde bu katkıyı hemencecik unutmuştur. Türkiye’nin değerini sırf (Balkanlar’da yaşanan kriz gibi) karışıklık periyotlarında hatırlayan paydaşlarımız, Türkiye olmadan uzun vadeli istikrarın sağlanabileceği hülyasına kapılmış; bu nedenle tehdidin savuşturulmasının akabinde jeopolitik gerçekleri ve bölgede ortaya çıkması mümkün tehditleri gözardı etmiştir. Kuşkusuz bu hülyaları, yaşanan memleketler arası krizler sonucunda daima kısa sürmüştür.

Son yıllarda milletlerarası barış ve güvenliğin karşı karşıya olduğu tehditlerin değişime uğraması birçoklarının NATO’yu artık fonksiyonunu tamamlamış ve “demode” bir örgüt olarak nitelemesine yol açmıştı. Hatta Emmanuel Macron 2019’da ittifakın “beyin ölümü” yaşadığını söylemiştir. Birebir kesitler Türkiye’nin de bu örgütteki rolünü sorgular olmuştu. Harikulâde bir hayalperestlik ile çok bir stratejik miyopluk sonucu ortaya çıkan bu hal NATO’ya uzun yıllar kaybettirdi.

Buna karşın Türkiye, kimi üye ülkelerin öngörüsüz ve yer yer sorumsuzca hallerini NATO’ya mal etmedi. Tersine NATO’nun kıymetini vurgulayarak, üye ülkelere (NATO’nun misyonunu yeni tehditleri içerecek biçimde güncellemek ve örgütü yeni jeopolitik ve global sınamalar karşısında daha kıymetli kılmak gibi) adımları atmaları davetinde bulunduk. Türkiye’nin bu daveti giderek istikrarsızlaşan milletlerarası sisteme karşı aldığı konum ile paralellik taşıyordu.

Bu açıdan Türkiye, tıpkı başka memleketler arası örgütler üzere NATO’nun da yeni güvenlik tehditlerine karşı kimi ıslahatlar yapması gerektiğini savundu. Bilhassa terör tehdidi konusunda (birçok üye ülkenin direkt amaç alınmasına rağmen) kolektif güvenlik noktasında kâfi adım atılmaması, hem güvenlik işbirliğini zedeliyor hem de NATO ülkelerinin kamuoylarında örgüte yönelik derin bir güvensizlik oluşturuyordu.

Türkiye bu durumu katıldığı tüm NATO doruklarında vurguladı ve terörle çabanın dönüşüm geçirmesi için memleketler arası işbirliğinin elzem olduğunu söz etti. Bu kapsamda NATO’nun terör örgütleriyle uğraş ederken istihbari ve askeri hususlarda daha güçlü işbirliği içinde olmasını dilek ettik. Bunun sadece terör akınlarının engellenmesi açısından değil, birebir vakitte NATO sonları içinde terörün finansmanı ve eleman devşirme faaliyetlerinin engellenmesi konusunda gündeme getirdik.

Tıpkı formda Türkiye’nin etrafında iç savaşlar yaşanırken NATO’dan kimi legal ve gerekli taleplerde bulunduk. Sonlarımızın ve hava alanımızın güvenliğini sağlamak ve II. Dünya Savaşı’ndan bu yana görülen en büyük mülteci dalgası bölgede ortaya çıkarken ‘insani güvenlik’ için bu taleplerde bulunduk. Bu hususlarda büyük ölçüde yalnız bırakılan ülkemiz, bu krizlerle tek başına uğraş etti ve bu uğraşta büyük bedel ödedi. Halbuki ki bu krizler konusunda NATO bünyesinde atılacak adımlar bundan sonraki devirde NATO’nun sonlarında yaşanacak öbür çatışma ve krizlerle gayret konusunda da örgütü hazırlıklayabilirdi.

Ukrayna savaşı ile ortaya çıkan durum Türkiye’nin beklenti ve davetlerinin ne kadar yerinde olduğunu ortaya koymaktadır. Bu devirde çatışmalar önemli yıkıma neden olurken Türkiye’nin jeopolitik pozisyonunun farkına varan birtakım üye ülkeler, geçmişte yaptığımız birtakım atakların ne kadar yerinde olduğunu gördü. Sahiden de Türkiye, NATO üyelerine gelecekte karşı karşıya kalınacak jeopolitik sınamalara hazırlıklı olmaları gerektiğini söylerken haklıydı. NATO’nun değersiz olduğunu savunanlara karşı örgütün değerinin giderek artacağını söylemekte de muhakkak haklıydık.

NATO için Türkiye’nin ne kadar değerli ve kritik bir ülke olduğu bütün üyelerce tekrar kabul edilirken, birtakım üyelerin Türkiye’ye yönelen kimi tehditleri tam olarak takdir edememesi bahtsız bir durumdur. Türkiye’ye nazaran İsveç ve Finlandiya’nın üyeliğe kabulü, kendi güvenliği ve örgütün geleceği açısından riskler barındırmaktadır. 5. Husus uyarınca NATO’nun en büyük ikinci ordusunun yardımına koşmasını bekleyen bu ülkelerin, AB ve ABD tarafından da terör örgütü olarak kabul edilen PKK’nın eleman devşirme, finansman ve propaganda faaliyetlerini engellemesini beklemek en doğal hakkımızdır.

Türkiye aday ülkelerden tüm terör örgütlerinin faaliyetlerini durdurmalarını ve mensuplarını Türkiye’ye iade etmelerini istemektedir. Bu ülkelerin makamlarıyla açık ispatlar paylaşılmış ve adım atmaları beklenmiştir. İlaveten Türkiye, bu ülkelerin NATO üyelerince yapılacak terörle çaba operasyonlarına takviye vermelerini istek etmektedir. Terör tüm üye ülkelere tehdit oluşturmaktadır ve aday ülkelerin örgüte katılmadan evvel bu gerçeği kabul etmeleri gerekmektedir. Gerekli adımları atmamaları hâlinde Türkiye bu mevzudaki duruşunu değiştirmeyecektir.

İlaveten Türkiye, (İsveç’in ülkemize uyguladığı türden) her türlü silah ambargosunun NATO şemsiyesi altındaki askeri iştirak ruhuna karşıt olduğu görüşündedir. Bu üzere kısıtlamaların yalnızca ulusal güvenliğimiz değil NATO’nun kimliği açısından da son derece ziyanlı sonuçları olmaktadır. İsveç ve Finlandiya’nın ittifaka katılma ısrarı da NATO’nun gündemine gereksiz bir husus eklemiştir.

Türkiye’nin, İsveç ve Finlandiya’nın üyeliklerine itirazı birebir vakitte şimdiye kadar terörün maksadı olmuş tüm üyeler ismine atılmış kararlı bir adımdır. Terörün dini, milleti ve rengi yoktur. Amacı sivil halka ziyan vermek olan her örgütün karşısında her üye ülkenin kararlı bir biçimde durması bu ittifakın en değerli misyonlarından biridir. Hiçbir ülkenin bu hususta bir ayrıcalığı bulunmamaktadır.

Sıkıntıları çözmek ve global barış ve istikrarı desteklemek kelam konusu olduğunda her vakit kısa yollar mevcut olmayabilir. Ancak atılabilecek yürekli ve yanlışsız adımlar sayesinde bu yollar elden geldiğince kısaltılabilir. İsveç ve Finlandiya’nın müttefik olmak istedikleri devletlerin güvenlik dertleri ve hassasiyetleri konusunda göstereceği hal Türkiye’nin de bu ülkeleri ne kadar müttefik olarak görmek isteyeceğini belirleyecektir.

İttifakın her genişleme sürecinde olumlu ve yapan bir noktada duran Türkiye’nin kesimi olduğu örgütle bağlantılarını sorgulamaya cüret edenlerin cehaleti ve hadsizliği bu duruşumuzu değiştirmeyecektir.  Diplomasi ve diyaloğun her türlüsüne açık olan ülkemiz, bu gayretlerin aday ülkelerin ikna edilmesine odaklanmasını tavsiye etmektedir. Terörle gayret konusunda gönülsüz olan hiçbir ülkenin Ankara’da talimat verebileceği hiçbir makam bulunmamaktadır. NATO üyelerinin terörle gayret konusunda ikili standart uygulaması hâlinde ittifakın prestijinin ve inandırıcılığının tehlikeye gireceğine inanıyoruz.”

Hibya Haber Ajansı

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir