KPMG, “Uzaktan Çalışmada Şimdiki Trendler” raporunda 530’dan fazla şirkete uzaktan çalışmayla ilgili değerlendirmelerini sordu. Yüzde 82’sinin EMA bölgesinde yer aldığı iştirakçiler ortasında çeşitli kesimlerden idare şurası üyeleri, yöneticiler, mobilite konusunda uzman bireyler, insan kaynakları yetkilileri, vergi ve iş hukuku uzmanları bulunuyor. Raporda ortaya çıkan sonuçlar, uzaktan çalışma konusunda global eğilimlerin yanı sıra bölgesel ve bölüm farklılıkları hakkında da değerli fikirler veriyor.
Raporu pahalandıran KPMG Türkiye İnsan ve Değişim Hizmetleri Yöneticisi Jan Fazilet Yılmaz, “Şirketler, süratli bir dönüşüm sürecinde geleceğin çalışma hayatına hazırlık yaparken katılaşan bir gerçek var. Uzaktan çalışma, ömrümüzün vazgeçilmez bir kesimi haline geldi. Gerek mevcut çalışanların talepleri gerekse de rekabetin ağır olduğu yetenek pazarında öne geçme muhtaçlığıyla birlikte uzaktan çalışma siyasetleri yükselişte. Bu evrede, şirketlerin esnekliğin nasıl ve ne ölçüde olacağını netleştirmesi kıymet taşıyor. Bilhassa işin ihtiyaçları ile ilgili olarak işlevler özelinde özelleştirilmiş yaklaşımların benimsenmesi ve bu yaklaşımın çalışan bağlılığı ve verimliliği eksenlerinde kurgulanması değer kazanıyor. Ayrıyeten uzaktan çalışma, bilhassa milletlerarası boyut kazandığında karmaşık vergisel ve yasal süreçleri beraberinde getirebiliyor ya da iş ve toplumsal güvenlik uygulamalarına ait kaygılara yol açabiliyor. Bu nedenle şirketlerin çalışma modellerini dönüştürürken ahenk ve risk bahislerini da göz önünde bulundurması kritik kıymet taşıyor” dedi.
KPMG’nin raporunda öne çıkan başlıklar ise aşağıdaki üzere:
Uzaktan çalışma siyasetleri yaygınlaşıyor
Rapora nazaran şirketlerin yüzde 89’u şu an uzaktan çalışma siyasetini aslında uyguluyor yahut uygulamayı planlıyor. Kuruluşların yarısından fazlası (yüzde 52) uzaktan çalışma siyaseti uygulamayı düşünürken yüzde 37’si aslında halihazırda uyguluyor. Bu biçimde bir siyaset uygulamayı düşünmeyenlerin oranı ise yalnızca yüzde 5’te kalıyor.
Telekomünikasyon ve teknoloji bölümü başı çekiyor
Bununla birlikte, stratejiler her kuruluşun iş modeline, uzun vadeli stratejik maksatlarına ve kurumsal kültürüne nazaran değişiyor. Telekomünikasyon ve teknoloji bölümü yüzde 64 ile bu modeli uygulayanların başını çekerken, bu iki bölümde uzaktan çalışmayı kıymetlendirme evresinde olanların oranı ise yüzde 27 düzeyinde bulunuyor. BT tabanlı şirketlerin, bilhassa de startup kesimindekilerin, süratli karar verebilmesi ve uzaktan çalışmanın birden fazla vakit bir DNA’larının bir modülü olması nedeniyle bu dallardaki yüksek oran da şaşırtan değil.
İş yerinde olmanın gerekli olduğu şirketler dahi uzaktan çalışmayı düşünüyor
Başka yandan farklı bir formda yiyecek, içecek, perakende ve tüketici kesimlerindeki iştirakçilerin yüzde 90’nı uzaktan çalışma siyaseti planladıklarını belirtti. Bunların yüzde 40’ı bu politikayı uygulamayı düşünürken yüzde 60’ı şu an uygulamakta olduklarını belirtiyor. İmalat kesimi için, iş yerinde daha fazla çalışmanın gerekliliği göz önüne alındığında, bu sonuçlar daha da şaşırtan oldu. Hatta birtakım şirketler, sanal gerçeklik gözlükleri ile uzaktan makine bakımı yapılması üzere yeni teknolojiler kullanılarak işgücünün uzaktan çalışabileceğini söz ediyor.
Uzaktan çalışmanın hayata geçirilmesinde çalışanların istekleri ana etken
Uzaktan çalışma nedenlerinin başında ise çalışanlardan gelen istekler ve COVID-19 kısıtlamaları geliyor. Şirketlerin dörtte biri (yüzde 25) için çalışanlardan gelen talepler, uzaktan çalışmayı hayata geçirmenin temel nedeni oldu. Şirketlerin yüzde 18’i uzaktan çalışmanın gerekli olduğunu ve yetenek pazarında markayı tanımladığını söylerken yüzde 12’si yetenek eksikliğini gidermeye yardımcı olduğunu söyledi. Özetle, kuruluşların yarısından fazlası (yüzde 55), uzaktan çalışma siyasetlerini işleri yahut dış faktörlerden dolayı değil çalışanlarının isteklerini karşılamak için hayata geçirdi.
Uzaktan çalışma hala ülke içi ile hudutlu kalıyor
Uzaktan çalışma sistemleri de kuruluşlara nazaran değişiklik gösteriyor. Yüzde 42 ile birçok şirket, ülke sonları içinde uzaktan çalışmaya odaklanıyor. Ülke dışında uzaktan çalışma kelam konusu olduğunda, şirketlerin yüzde 22’si 90 günden daha az bir mühlet için kısa vadeli uzaktan çalışma sistemini düşünüyor. 90 günden fazla mühlet için bu oran yüzde 8’e kadar düşüyor. Ayrıyeten iştirakçilerin yalnızca yüzde 9’u ülke dışından bu metotla işe alım yapmayı değerlendirdiklerini belirtiyor.
En büyük zorluklar vergi ve yasal uyumluluk
Vergi ve yasal uyumluluk yüzde 88 ile uzaktan çalışmayı uygulamak isteyen şirketler için en büyük zorluklar olarak öne çıkıyor. Halihazırda ülke sonları içinde dikkate alınması gereken çeşitli vergi ve yasal düzenlemeler olduğu düşünüldüğünde bu sonuç şaşırtan değil. Örneğin, sıhhat ve güvenlik, data müdafaa ve BT güvenliği, gelir ve kurumlar vergisi düzenlemeleri ile ilgili ülkelere nazaran değişen patron yükümlülükleri bulunuyor. Ülke hudutlarının dışında, daha fazla milletlerarası düzenlemeler devreye girdikçe ahenk daha da karmaşık hale geliyor. Yasal standartların olmaması ve vergi alanında belirsizlik, hudut ötesi uzaktan çalışmanın ele alınmasında değerli bir mani teşkil ediyor. Sonuç olarak, hudut ötesi uzaktan çalışmayı uygulama kararı bir yandan şirkete mahsus risk değerlendirmelerine ve öbür yandan iş ve yetenek ihtiyaçlarına bağlı kalıyor. Vergi ve yasal uyumlulukta sonra uzaktan çalışmanın önündeki başka zorluklar ortasında sırasıyla verimli süreçler oluşturmak (yüzde 21), çalışan takibi ve teknoloji (yüzde 18), bağlantı (yüzde 10) geliyor.
Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
