COVID-19 pandemisi iş dünyasını ve ferdî hayatı birçok açıdan değiştirirken tüketicilerin alışveriş tercihlerini de bu değişimlere nazaran şekillendiriyor. KPMG’nin küresel çapta bu yılın birinci çeyreğinde 1.000 kişinin iştiraki ile yaptığı Consumer Pulse (Tüketici Nabzı) anketi de tüketicilerin pandeminin tesiri ile değişen alışveriş alışkınlıklarını yansıtıyor.
Pandeminin tüketicilerin işlerine tesirinin yanı sıra hane halkı harcamalarına yaptığı etkiyi de gözler önüne seren araştırmaya nazaran tüketiciler fiyat artışlarını en çok market eserleri ve restoranlarda hissediyor. Sokağa çıkma kısıtlamalarının ortadan kalması ile birlikte artık dışarıdaki muhtaçlıkları için daha fazla harcama yapma eğiliminde olan tüketiciler, online üzerinden daha fazla alışveriş yapmayı planladıklarını da belirtiyor. Bununla birlikte tüketicilerin büyük kesiti fizikî mağazalardan alışveriş yaparken kendilerini rahat hissettiklerini lakin maske kullanımının buralarda devam etmesi gerektiğini söz ediyor.
Araştırmayı pahalandıran KPMG Türkiye Tüketici Eserleri ve Perakende Dal Başkanı Gökhan Kaçmaz, “Kısıtlamaların kaldırılması ve tatil döneminin açılması tüketici harcamalarını olumlu etkiliyor. Ayrıyeten tüketicilerin e-ticaret üzerinden alışverişleri de artıyor. Ticaret Bakanlığı’nın açıklamasına nazaran, e-ticaret hacmi 2021 yılında yüzde 69 artarak 381,5 milyar TL olarak gerçekleşti ve 2022 yılı için de güçlü görünümünü koruyor. Öbür yandan enflasyonist ortam, tüketicilerin tarafında temkinli bir yaklaşımı beraberinde getirdi. Market kategorisinde toplu alımlar azalıyor, tüketiciler daha sık ve az ölçülerde alım yapmayı tercih ediyor” yorumunda bulundu.
KPMG’nin araştırmasından öne çıkan sonuçlardan kimileri şu formda:
İşini kaybeden iştirakçilerin yüzde 75’i, COVID-19 öncesi istihdam durumlarına geri dönerken ankete katılanların yüzde 32’sinin ise istihdam durumları COVID-19’dan etkilenmeye devam etti. Bunun içerisinde işten çıkarılma, fiyatsız müsaadeler yahut azalan çalışma saatleri üzere faktörler yer alıyor.
Ankete katılanların yaklaşık yüzde 40’ı, COVID-19 nedeniyle hane gelirinde bir düşüş yaşadıklarını söyledi. Gelirlerdeki ortalama düşüş ise yaklaşık yüzde 40 düzeyinde.
İştirakçiler bu ilkbaharda hane harcamalarını geçen yılın birebir devrine kıyasla en fazla market eserlerine (yüzde 29), şahsî bakım eserlerine (yüzde 16) ve ferdî bakım hizmetlerine (yüzde 14) yapmayı planlıyor.
Bununla birlikte tüketiciler yeniden tıpkı periyot için dışarıdaki muhtaçlıkları için daha fazla harcama yapma eğiliminde olup iştirakçilerin yüzde 12’si restoran ve giysi için daha fazla harcama yapmayı düşünüyor.
Tüketicilerin yaklaşık yarısı, son altı ayda tüm kategorilerde fiyat artışlarının olduğunu belirtirken fiyat artışlarını en çok market (yüzde 80), restoran (yüzde 73) ve ferdî bakım eserlerinde (yüzde 68) hissettiklerini söyledi.
Ankete katılanların yaklaşık yüzde 60’ı COVID-19’un hane gelirlerini nasıl harcayacakları konusunda kendilerini tekrar düşünmeye sevk ettiği konusunda hemfikir kaldı. Bununla birlikte yüzde 50’den fazlası “sahip olmaktan çok deneyimlemeye daha fazla para harcamayı tercih ederim.” konusunda hemfikir.
Tüketiciler, internet üzerinden yaptıkları harcamalara bütçelerinden ayırdıkları hissenin yüzde 35 – 45 civarında olduğunu belirtti. Bu artış bölüm analistlerinin 2021 için kestirim ettiği yüzde 19 – 20’lik düzeyin de çok üzerinde. Ayrıyeten, tüketiciler önümüzdeki aylarda tüm temel eser kategorilerinin yanı sıra restoran, giysi ve cümbüş için de internet üzerinde daha fazla harcama yapmayı planladıklarını belirtiyor.
Tüketicilerin yüzde 60’ından fazlası, fizikî mağazalardan alışveriş yaparken rahat olduklarını aktardı.
Maske ve aşı kuralları bölgeden bölgeye değişiklik gösterse de tüketicilerin yaklaşık üçte biri tekrar de perakende mağazalarında maske zorunluluğunu tercih ediyor. Ankete katılanların yaklaşık dörtte biri ise maske yahut aşı zaruriliği olmamasından yana bir tavır benimsiyor.
Tüketicilerin yüzde 50’den fazlası tek noktadan alışverişi tercih ettikleri için alışveriş yapacakları yerleri, içerisindeki mağaza sayısına nazaran seçtiklerini belirtiyor. Bunu yüzde 31 ile yemek seçenekleri ve yüzde 25 ile banka ve eczane üzere şahsî hizmetler takip ediyor.
Tüketicilerin birden fazla (yüzde 85) konutlarına yaklaşık 15 kilometreden daha yakın alışveriş noktalarını tercih ettiğini belirtiyor. Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
