Türkiye Üçüncü Dal Vakfı (TÜSEV) tarafından yayımlanan rapor, Koç Üniversitesi Sivil Toplum ve Hayırseverlik Araştırmaları Merkezi’nden Prof. Dr. Ali Çarkoğlu ve Doç. Dr. Selim Fazilet Aytaç liderliğinde, Ekim-Kasım 2021’den geriye dönük son bir yıllık periyodu ele alarak Türkiye’nin 49 ilinin 143 ilçesinde toplam 1734 kişi ile yüz yüze yapılan görüşmeler sonucunda hazırlandı. Rapor Türkiye’de yaşanan gelişmelerin bireylerin bağış pratiklerine, hayırseverlik algılarına ve bu kapsamda STK’larla olan bağlarına ne halde yansıdığına dair yorum yapabilmeyi mümkün kılıyor.
Kişisel bağışlar ve faaliyetlere iştirak artışta
Birincisi 2006 yılında yayımlanan ve Türkiye’de ferdî bağışçılık alanını izleyen tek kaynak olan rapor sonuçlarına nazaran ferdi bağışçılık ve hayırseverlik pratikleri evvelki yıllara nazaran olumlu bir ivme kazanmış durumda. Araştırma sonuçlarına nazaran, Türkiye’de bir yılda yapılan tüm yardım ve bağışların toplam kişi başı pahası yaklaşık 983 TL olarak hesaplanıyor. Bağışlarını bir kuruluş aracılığıyla yapmayı tercih edenlerin oranındaki artışın yanı sıra, bireylerin farklı çeşit sivil toplum faaliyetlerine iştirak oranlarında da artış kaydediliyor. Bu artışta COVID-19’un olumsuz tesirlerine karşı bireylerin ve STK’ların çalışmaları, saha çalışmasına yakın devirde yaşanan doğal felaketlerin yarattığı tahribatların giderilmesi konusundaki inisiyatifler ve 2021 yılının yaz aylarında meydana gelen orman yangınları sebebiyle şahit olunan yardım ve hayırseverlik faaliyetlerinin tesirli olabileceği düşünülüyor.
İtimat duygusu bağış yapma konusunda tesirli
Rapor datalarına nazaran bireylerin bağışlarını bir kuruluş aracılığıyla yapmayı tercih etmemesi büyük oranda muhtaçlık sahibiyle müsabaka ve bağış yapacakları ölçüyle ilgili. Bağışlarını bir kuruluş aracılığıyla yapanların tercihlerini etkileyen mevzuların başında kurumlara duyulan inanç ve kurumların şeffaflığı geliyor. Şahısların bağışlarının en belirleyici etmeni ise duyulan itimat ve bağışların maksadına nazaran kullanımı olduğu belirtilirken bağışların kullanımına dair bilgilendirme ve geri bildirimde bulunulması ise genel kabul görüyor. Bilgilendirme yolları ortasında birinci sırada %49 ile SMS ve %35 ile telefon aracılığıyla bağlantıya geçilmesi tercih ediliyor.
TÜSEV Genel Sekreteri Rana Kotan: “Ferdî bağışçılık alanını izlemeyi sürdüreceğiz”
Rapor bilgilerinin, Prof. Dr. Ali Çarkoğlu ve Doç. Dr. Selim Fazilet Aytaç ile sivil toplum alanından uzmanların iştirakiyle değerlendirildiği tanıtım toplantısı 14 Nisan tarihinde çevrim içi gerçekleşti. Toplantıda rapor sonuçları hakkında konuşan TÜSEV Genel Sekreteri Rana Kotan, TÜSEV’in kuruluşundan bu yana STK’ların karşılaştıkları meselelere kalıcı tahliller üreterek, sivil toplumun daha elverişli bir ortamda çalışmasına katkı sunduğuna ve bu bağlamda da Türkiye’de ferdî bağışçılığı artırma gayesine dikkat çekerek, kişisel bağışçılık alanındaki değişimleri yakından takip edebilmek, mahallî ve global olarak meydana gelen değişiklerin yansımalarını izleyebilmek için Türkiye’de alanında tek kaynak olma özelliğine sahip Kişisel Bağışçılık ve Hayırseverlik Raporu’nun her üç yılda bir hazırlanacağını belirtti.
