Kontrol, vergi, kurumsal finansman ve danışmanlık alanında teknoloji temelli hizmetler sunan KPMG’nin COVID-19 pandemisinin devam eden tesirleri ve ekonomik toparlanmaya ait beklentiler konusuna eşsiz bir bakış açısı getiren “2021 Global CEO Araştırması” yayınlandı. Pandeminin seyri boyunca nizamlı olarak dünyanın dört bir yanındaki iş başkanlarıyla temasta bulunarak hazırlanan araştırmada 11 kıymetli pazardan 1.325, Türkiye’den ise 25 CEO’nun gelecek ile ilgili öngörüleri alınarak dünya genelinde yaşanan gelişmeler ve değişen yaklaşımlar derlendi.
Araştırma sonuçlarını pahalandıran KPMG Türkiye Lideri Murat Alsan, “Araştırmamız, CEO’ların etraflarıyla etkileşimde olmaya kıymet verdiğini, şirketlerinin büyümesine katkı sağlamak ve bu süreçten güçlenerek çıkmak için şimdiki gelişmeleri takip ederek bu gelişmelere ayak uydurduğunu, beşere öncelik verdiğini ve emel odaklı hareket ettiğini gözler önüne seriyor. Geleceğe optimist ve kendilerinden emin bakan CEO’lar, satın alma ve öbür inorganik teknikler üzerinden agresif bir büyüme elde etmeyi planlıyor. CEO’lar bir yandan yeni iş dünyasında çevik bir iş gücüne sahip olunması için çalışanların marifetlerini geliştirirken bir yandan da net emeller belirleme ve dijital dönüşüm üzerinde durmaya devam ediyor” dedi.
İçinde bulunulan berbat durumdan güçlenerek daha da güzel bir halde çıkılması konusunda paydaşlardan artan bir baskı gören global şirketlerin; etraf, toplumsal ve yönetişim (ÇSY) öncelikleri konusundaki yatırımlarını artırma ve hedeflerine sadık kalma istikametinde önemli bir sorumluluk hissettiğini de belirten Alsan, şunları söyledi: “İnsanların iş yerlerine geri döndüğü ve toplumun da her geçen gün işletmelerden olağana dönüşe öncülük etmelerini daha fazla istediği bu devirde CEO’lar, çalışma hayatının geleceği konusunda büyük çaplı değişiklikler yapmaktan imtina ediyorlar. Bununla birlikte çalışanlarının esnekliğin devam etmesi istikametindeki taleplerini de farkındalar. Yeni gelişmeleri takip eden, bu gelişmelere ayak uyduran, beşere öncelik veren ve hedef odaklı olan günümüzün etkileşime kıymet veren CEO’ları liderliğin yeni zorluklarını dikkate almalı. CEO’lar eşitsizliğe tahlil getirmek ve net sıfır maksadını başlatabilmek için gereken ÇSY yatırımlarını ve gerekli dönüşümü başlatarak hedefledikleri taahhütleri yerine getirebilir. CEO’lar bir yandan dijital çeviklik ve iş modeli inovasyonu yoluyla büyüme ve refah sağlamayı amaçlarken öteki yandan da agresif teknoloji yatırımları kadar insani yetkinlik ve maharetlere de yatırım yapılmasını sağlamayı hedeflemeli. Bunun için de CEO’lar kârlılık ve uzun vadeli büyüme sağlama emelini gözetmekle birlikte birebir vakitte gezegenimize ve insanlara karşı sahip oldukları daha geniş kapsamlı sorumluluklarının da farkında olmalıdır.”
Araştırmadan dikkat çeken kimi başlıklar şöyle:
Yenilenmeye giden yol
Devam eden belirsizliğe ve istikrarsız risk ortamına karşın CEO’lar büyüme konusunda kendilerinden emin ve optimist bir tablo çizerken emellerine ait güçlü bağlılıklarını koruyor ve büyümeyi sağlamanın yollarını arıyorlar.
- Ekonomik büyümeye duyulan itimat artıyor: CEO’ların yüzde 60’ı global iktisadın büyüme kaydedeceğinden emin (bu yılın Ocak/Şubat devrinde bu oran yüzde 42 seviyesindeydi). Yeni varyantların olağana dönüş sürecini yavaşlatmasına karşın CEO’ların itimat düzeyi 2020 yılı başlarındaki pandemi öncesi düzeylere dönmüş durumda. Türkiye’de ise global iktisadın büyüyeceğini düşünenlerin oranı yüzde 72.
- Net emeller belirleniyor: Kamuoyunun önderlerden toplumsal meseleler konusunda ilerleme kaydedilmesini beklediği şu devirde iştirakçilerin yüzde 64’ü, şirketlerinin birincil maksadının tüm paydaşlar için uzun vadeli paha yaratmak ismine yaptıkları her işin bir gayeye hizmet etmesini sağlamak olduğunu belirtiyor. Türkiye’de ise bu oran yüzde 71. Ocak/Şubat 2020 devrinde ise bu oran yüzde 54 düzeyindeydi.
- Büyüme ve dijital gündem sürat kazanıyor: Global CEO’ların yüzde 87’si ve Türkiye’deki CEO’ların yüzde 96’sı şirketlerinin büyüme kaydedeceğinden emin ve bu bağlamda kelam konusu büyümeye ulaşılması ve dijital yetkinliğin elde edilmesi noktasında şirket birleşmeleri ve satın almaların kritik değere sahip olduğu gözlemleniyor.
Muteber hedef
İş dünyasında eskisinden daha da güzel bir pozisyona gelinmesi istikametinde artan paydaş baskısı sonucunda CEO’lar, etraf, toplumsal ve yönetişim anlayışını (ÇSY) iş stratejilerine dahil etmeye başladılar.
- Toplumsal problemler konusunda sorumluluk alınıyor: Global iştirakçilerin yüzde 71’i ve Türkiye’deki CEO’ların yüzde 64’üne nazaran CEO’lar toplumsal meselelerin ele alınması konusunda gelişme kaydedilmesiyle ilgili olarak giderek daha fazla ferdî sorumluluk üstleniyor. Bununla birlikte, global CEO’ların yüzde 56’sı ve Türkiye’deki CEO’ların yüzde 28’i kamuoyunun, yatırımcıların ve hükümetlerin çeşitlilik, eşitlik ve kapsayıcılık konusundaki beklentilerinin artış suratı göz önüne alındığında bu beklentileri karşılamakta zorlanabileceklerini itiraf ediyor.
- Sürdürülebilirliği güçlendirmek için iş birlikleri yapılıyor: İklim değişikliği konusunda ilerleme kaydedilmesi için hem şirketlerin hem de hükümetlerin aksiyon alması gerekecek üzere gözüküyor. Bu bağlamda global CEO’ların yüzde 30’u ve Türkiye’deki CEO’ların yüzde 68’i gelirlerinin yüzde 10’undan fazlasını daha sürdürülebilir bir geleceğe yatırım için kullanmayı planladığını belirtiyor. Global CEO’ların yüzde 75’i ve Türk CEO’ların yüzde 80’i ise COP26 iklim değişikliği doruğuna katılan dünya başkanlarının iklim konusuna gereken önceliği vermesi gerektiğini lisana getiriyor.
- ÇSY stratejisi ile finansal getiriler ortasında ilgi kuruluyor: Yüksek büyüme oranına sahip şirketlerde vazife yapan CEO’ların yüzde 52’si, ÇSY programlarının finansal performansı daha ileriye taşıdığını düşünüyor. Türkiye’de ise bu oran %56 düzeyinde bulunuyor.
Dijital çeviklik
CEO’lar çalışma hayatı için daha esnek bir gelecek inşa ederek ve dijital ekosistemler kapsamında hareket ederek şirketlerinin dijital avantajını güçlendiriyor.
- Çalışma hayatı için esnek bir gelecek inşa ediliyor: CEO’ların gelecekte hem patronlar hem de çalışanlar için uygun olan bir çalışma modeline karar vermesi gerekiyor. İştirakçilerin yalnızca yüzde 37’si çalışanlarının büyük kısmının haftada en az iki gün uzaktan çalışacağını belirtirken yüzde 51’i ise ortak ofis alanlarına yatırım yaptıklarını söylüyor. Türkiye’de ise çalışanlarının haftada en az iki gün uzaktan çalışacağını belirtenlerin oranı yüzde 24. Bunula birlikte esnek çalışmaya uygun ortak ofis alanlarına yatırım yaptıklarını belirtenlerin oranı ise yüzde 40.
- Esaslı değişim yaratanlar değişime zorlanıyor: CEO’lar esaslı değişim ve yenilik kelam konusu olduğunda önde ve avantajlı pozisyonda olmak istiyorlar. Global CEO’ların yüzde 67’si ve Türkiye’deki CEO’ların yüzde 76’sı yıkım teşhisi ve inovasyon süreçlerine yönelik yatırımları artıracaklarını belirtiyor.
- Dönüşüm ve dayanıklılık için iştirakler kuruluyor: Global CEO’ların yüzde 70’i ve Türkiye’deki CEO’ların yüzde 73’ü, dijital dönüşümün süratli temposunun devamlılığı için yeni paydaşlıklar kurmanın kritik kıymete sahip olacağını söylerken, yaklaşımlarına siber risklere karşı dayanıklılık konusunu dahil etmeyi de göz arkası etmiyor.
